Zeer regelmatig komen er mensen bij ons in de praktijk met een verhoogd cholesterolgehalte. Iets wat je alleen kunt weten, door bloed te laten prikken. Toch is het goed om dit zo nu en dan te controleren, want een verhoogd cholesterolgehalte kan wel gevaarlijk zijn. Vooral omdat je er niets van merkt.

Cholesterol is een vetachtige stof in het bloed en in de lichaamscellen. Het wordt voor een groot deel gemaakt in de lever en de rest wordt uit  voeding opgenomen. In het lichaam is cholesterol een onderdeel van de celwanden, hormonen, gal en een bouwstof voor het zenuwstelsel.

Er zitten twee soorten cholesterol in ons bloed, namelijk: LDL- en HDL-cholesterol. Deze worden nogal eens door elkaar gehaald. LDL wordt ook wel het slechte cholesterol genoemd, omdat het kan blijven plakken aan beschadigingen in de wanden van bloedvaten. Hierdoor kan op den duur een bloedvat vernauwen of dichtslibben, waardoor een hart- of herseninfarct kan ontstaan. HDL wordt ook wel het goede cholesterol genoemd. Het HDL zorgt voor de afvoer en uitscheiding van cholesterol via de ontlasting, waardoor vernauwing wordt tegengegaan.

De verhouding tussen het totaal-cholesterol en het HDL geeft de risico op hart en vaatziekten weer. Dit getal, ook wel ratio genoemd, is een betere voorspeller voor het krijgen van hart- en vaatziekten dan alleen het totaal-cholesterol.

Normaalwaarden cholesterol:

  Totaal –  Cholesterol   < 5-6
  HDL     –  Cholesterol   > 0,9
  LDL      –  Cholesterol   < 3,5
  Triglyceriden   < 2,1
  HDL – ratio (totaal : HDL=)   < 5

De lever zorgt gewoonlijk voor een evenwicht tussen de hoeveelheid cholesterol die de lever maakt en de hoeveelheid cholesterol in het bloed. Dit wordt beïnvloed door de leefstijl en verkeerde eetgewoonten. Overgewicht, roken, te weinig beweging of een ziekte zoals diabetes kunnen ook het cholesterolgehalte verhogen. Soms gaat het om een erfelijke aandoening waarbij veel familieleden een hoog cholesterolgehalte hebben.

Door middel van het aanpassen van je eetpatroon, beweegpatroon en stoppen met roken, kun je ervoor zorgen dat het LDL met 10-30% kan dalen en het HDL met 10% kan stijgen.

Met het aanpassen van je eetpatroon kunnen wij als diëtisten helpen. We kunnen samen met jou kijken naar je huidige eetpatroon en tips en alternatieven geven om je voeding te verbeteren. Vezels in je voeding zijn erg belangrijk om je cholesterol te verlagen. Hoe je meer vezels kunt eten lees je in onze eerdere blog.

Daarnaast is het belangrijk de goede (onverzadigde) vetten in je voeding op te hogen. Dit doe je door dagelijks een handje ongezouten noten te eten. Twee keer per week vette vis zoals zalm, haring, makreel en paling te eten. Vloeibare vetten, zoals olie te gebruiken (geen kokosolie) en belegsoorten zoals notenpasta, pindakaas en avocado met elkaar af te wisselen.

Hieronder een aantal recepten boordevol gezonde vetten:

Dus stel medicatie zoveel mogelijk uit als je het gewoon met voeding kunt verlagen.

Liefs Marjolein en Monique.