In een eerder blog beschreven wij al dat wij niet alleen mensen die af willen vallen begeleiden, maar eigenlijk iedereen die vragen heeft over voeding.  Zo  zien wij in onze praktijk ook mensen die juist aan moeten komen omdat zij (ongewenst) afgevallen zijn. Met dit blog willen we jullie meer over ongewenst afvallen vertellen.

Ondervoeding en ongewenst afvallen is niet goed voor je gezondheid. Ondervoeding kan leiden tot klachten. De eerste klachten kunnen zijn: snel moe, snel koud, verminderde concentratie en duizeligheid. Uiteindelijk kan de eetlust steeds minder worden, treed misselijkheid op en krijg je steeds minder energie. De gevolgen op lange termijn van ondervoeding kunnen ernstig zijn. Denk hierbij aan:

  • Langzamer herstel na een operatie of ziekte;
  • Meer en ernstigere complicaties na een operatie;
  • Vertraagde wondgenezing;
  • Verhoogde kans op doorligwonden (decubitus);
  • Verminderde afweer;
  • Verminderde spiermassa (slapper worden);
  • Verminderde hart- en longcapaciteit (snel buiten adem);
  • Lagere kwaliteit van leven;
  • Vergrote kans op botontkalking;
  • Verhoogde kans op overlijden;

De oorzaken van ongewenst afvallen en ondervoeding kunnen uitlopend zijn. Zelf heb ik een aantal jaren in een eetstoorniskliniek gewerkt. Daar was ik dagelijks bezig met ondervoede jongens en meiden ten gevolge van hun eetstoornis Anorexia Nervosa. Behandeling van de ondervoeding is in dit geval extra lastig, omdat deze doelgroep ook niet ‘wil’ eten. Momenteel zie ik deze doelgroep niet meer dagelijks in de praktijk, maar komt het dus nog wel voor dat ik meiden, vrouwen of jongens behandel met een eetstoornis. Beste lastig, maar o zo fijn als je die doelgroep weer ziet opbloeien.

Andere oorzaken van ongewenst afvallen kunnen zijn:

  • Een onderliggende ziekte die veel energie vergt van het lichaam. Regelmatig komen daar moeilijkheden met slikken, verminderde eetlust en misselijkheid bij.
  • Psychische problemen zoals depressie, burn-out en verdriet (rouw). Gevolgen hiervan zijn dat degene niet goed meer voor zichzelf zorgt, geen structuur meer heeft in het eten, geen zin en trek meer heeft om te eten en/of een brok in de keel heeft waardoor de eetlust steeds minder wordt.
  • Chronische longziekten (COPD), hierdoor vragen de longen om ontzettend veel energie. Maar omdat iemand met COPD vaak heel moe is heeft hij of zij geen zin om te eten. Terwijl dit juist wel moet. Zelfs nog meer dan gezonde mensen.
  • Dementie, hierdoor vergeet iemand te eten of is niet meer in staat eten te koken.

Helaas, zie ik mensen met ondervoeding pas laat in de praktijk. Ze zijn dan vaak al kilo’s afgevallen en hebben al veel symptomen. Het is dan heel moeilijk om de voeding weer op te bouwen naar wat uiteindelijk nodig is. Lukt dat met gewone voeding niet dan is soms het gebruik van speciale drinkvoeding of eiwitpoeder nodig. Meestal lukt het dan uiteindelijk wel om weer op een gezond gewicht te komen. Blijft iemand, ondanks meer voeding, afvallen of zijn er teveel symptomen (zoals moeite met slikken) kan er sondevoeding ingezet worden.

Een voedingsadvies bij iemand met ondervoeding is heel persoonlijk. Daarvoor neem ik de voeding, het gewichtsverloop en de klachten heel nauwkeurig door. Aan de hand daarvan kan een voedingsadvies op maat gemaakt worden. Wel zijn er een aantal tips die je zelf al toe kunt passen als je ongewenst af valt:

  • Smeer margarine of roomboter (lekker dik) op brood;
  • Beleg je brood wat dikker met broodbeleg of combineer twee soorten op één boterham;
  • Denk aan belegsoorten zoals avocado met zalm of kipfilet, pindakaas met plakjes banaan, pesto met kaas, gebakken ei met ham, (zelfgemaakte) ei-vis of kipsalade met mayonaise;
  • Gebruik volle producten zoals volle kwark, Skyr yoghurt, volle melk of volle drinkyoghurt (Vifit);
  • Eet om de 2-3 uur iets;
  • Kies tussendoortjes zoals: (ongezouten) noten, pinda’s, blokjes kaas, mueslireep (Eat Natural), glas (warme) chocolademelk, havermoutpap, volle kwark met honing en walnoten, een haring, een plak zoete courgettetaartof een flinke plak bananenbrood besmeerd met pindakaas;
  • Maak de warme maaltijd wat calorierijker door extra olie te gebruiken of wat crème fraîche of kaas toe te voegen aan een gerecht. Om hiervoor wat inspiratie op te doen hebben wij een aantal maaltijden met extra energie en eiwit op onze website gezet: https://www.lijfstijldietisten.nl/category/recepten/energie-en-eiwitverrijkte-recepten/

Het heeft geen zin om jezelf vol te gaan stoppen met chips, chocolade en frisdrank wanneer je aan wilt komen. Op die manier krijg je alleen maar ‘lege’ calorieën binnen. Met lege calorieën bedoelen we voedingsmiddelen die wel energie leveren, maar nauwelijks of geen voedingsstoffen zoals eiwitten, vitamines en mineralen. Hiermee krijg je dus wel extra energie binnen, maar herstel je je lichaam niet en word je alleen maar vermoeider van de vele suikers (en vetten). Heel belangrijk is het daarom om op een verantwoorde manier je voeding uit te breiden.

Merk je dat het geen resultaat geeft of dat je meer klachten krijgt die ervoor zorgen dat je minder kunt eten, neem dan snel contact op met je huisarts of met een diëtist. Want het is zo belangrijk dat je er snel bij bent. Dan kunnen we er samen wat aan doen.

Liefs Marjolein

www.lijfstijldietisten.nl